Kế toán thuế là gì? Các vấn đề cần lưu ý trong kế toán thuế là gì? Tại sao kế toán thuế lại đóng vai trò quan trọng đến vậy? Cùng theo dõi nội dung bài viết cẩm nang toàn diện về những vấn đề mà kế toán thuế cần thực hiện. Trong nội dung bài viết dưới đây của Luật An Khang.
Vai trò của kế toán thuế
Kế toán thuế đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo, tuân thủ các quy định của pháp luật Thuế, giữ vai trò tối ưu hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp bằng việc giảm thiểu số vốn thuế phải nộp.
Dưới đây là một số vai trò quan trọng phải kể đến:
- Đóng góp kế hoạch kinh doanh cho công ty: Nhân viên kế toán dựa vào các thông tin về các khoản thuế cần phải nộp mà kế toán thuế cung cấp. Từ đó, công ty, doanh nghiệp sẽ đưa ra các quyết định kinh doanh một cách hợp lý và đảm bảo tối đa lợi nhuận hơn.
- Đảm bảo việc tuân thủ quy định của pháp luật thuế: Bộ phận kế toán chính là bộ phận đảm nhận và chịu trách nhiệm thực hiện các thủ tục về thuế cho doanh nghiệp. Từ đó, đảm bảo mọi việc được thực hiện đúng quy định của pháp luật thuế ban hành.
- Giúp giảm thiểu số thuế phải nộp: Bộ phận kế toán thuế sẽ thực hiện các chính sách thuế, các thủ tục ưu đãi thuế… Đồng thời, giảm thiểu số thuế phải nộp cho doanh nghiệp.
Các loại thuế doanh nghiệp cần quan tâm
Doanh nghiệp tại Việt Nam cần quan tâm và thực hiện nghĩa vụ nộp các loại thuế sau:
Thuế giá trị gia tăng (GTGT)
Loại thuế GTGT này áp dụng đối với hàng hóa và dịch vụ được cung ứng, tiêu thụ trên lãnh thổ Việt Nam. Mức thuế GTGT cơ bản là 10%, một số mặt hàng được áp dụng thuế suất 5%, 0%. Doanh nghiệp có doanh thu từ hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT có nghĩa vụ kê khai, nộp thuế GTGT theo quy định.
Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
Loại thuế này được áp dụng cho lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Mức thuế TNDN hiện hành là 20%. Doanh nghiệp có nghĩa vụ kê khai, nộp thuế TNDN hàng tháng hoặc quý.
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
Loại thuế này được áp dụng cho thu nhập của cá nhân, bao gồm: Thu nhập từ tiền lương, tiền công, thù lao, lợi tức từ cổ phiếu, hoa hồng, v.v. Mức thuế TNCN được tính theo bảng tỷ lệ thuế TNCN. Doanh nghiệp có nghĩa vụ khấu trừ thuế TNCN đối với thu nhập của người lao động và nộp vào ngân sách nhà nước theo quy định.
Ngoài ra, doanh nghiệp còn có thể phải nộp một số loại thuế khác như:
- Thuế bảo vệ môi trường
- Thuế tài nguyên
- Lệ phí trước bạ
- Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp
- Thuế xuất khẩu, nhập khẩu
Các nguyên tắc cơ bản của kế toán thuế
Để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả của công tác kế toán thuế, doanh nghiệp cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau:
Nguyên tắc tuân thủ pháp luật
Doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về thuế, bao gồm Luật Thuế Giá trị Gia tăng, Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp, Luật Quản lý Thuế,… Cập nhật kịp thời những thay đổi về luật thuế để điều chỉnh hoạt động kế toán thuế cho phù hợp.
Nguyên tắc minh bạch
Hệ thống sổ sách kế toán thuế phải được lập đầy đủ, chính xác, rõ ràng, dễ hiểu. Cung cấp đầy đủ thông tin về hoạt động kế toán thuế cho cơ quan thuế khi có yêu cầu.
Nguyên tắc thận trọng
Khi có hai hoặc nhiều cách ghi nhận thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế có thể dẫn đến kết quả khác nhau, doanh nghiệp cần chọn cách ghi nhận có lợi cho ngân sách nhà nước. Tránh ghi nhận các khoản thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế không chắc chắn.
Nguyên tắc nhất quán
Doanh nghiệp cần áp dụng thống nhất các phương pháp ghi nhận thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế trong các kỳ kế toán. Việc thay đổi phương pháp ghi nhận thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế phải được thực hiện theo quy định của pháp luật và được giải thích rõ ràng trong thuyết minh báo cáo tài chính.
Nguyên tắc giá gốc
Doanh nghiệp cần ghi nhận tài sản cố định, hàng tồn kho theo giá gốc. Giá gốc bao gồm chi phí mua sắm, chi phí vận chuyển, lắp đặt, chi phí sửa chữa, cải tạo tài sản cố định trước khi đưa vào sử dụng.
Nguyên tắc trọng yếu
Doanh nghiệp cần ghi nhận đầy đủ các khoản thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế có ảnh hưởng trọng yếu đến tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Các khoản thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế không trọng yếu có thể được ghi nhận gộp chung hoặc bỏ qua.
Các giai đoạn kế toán thuế
Giai đoạn lập chứng từ, hóa đơn
Ở giai đoạn này cần đảm bảo hóa đơn, chứng từ được lập theo quy định của pháp luật, đầy đủ các thông tin bắt buộc như: tên, địa chỉ, mã số thuế của người bán và người mua, ngày lập hóa đơn, mặt hàng hóa dịch vụ, số lượng, đơn giá, thành tiền, thuế GTGT,… Hóa đơn, chứng từ phải được lập liên tục, không tẩy xóa, sửa chữa, và lưu giữ tại doanh nghiệp trong thời hạn theo quy định.
Giai đoạn ghi sổ kế toán
Kế toán thuế cần thực hiện hạch toán đầy đủ, chính xác các nghiệp vụ kinh tế liên quan đến thuế theo quy định của pháp luật. Sử dụng đúng các tài khoản kế toán thuế và định khoản hợp lý. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý đến các vấn đề liên quan đến thuế GTGT, thuế TNDN, thuế môn bài,…
Sau đó, cần phải phân loại các tài khoản thuế theo nhóm tài khoản, theo mục đích sử dụng và theo đối tượng phản ánh. Định khoản các tài khoản thuế theo quy định của hệ thống bảng mã tài khoản kế toán. Cần đảm bảo tính logic, rõ ràng và dễ hiểu trong việc phân loại và định khoản các tài khoản thuế.
Giai đoạn kê khai và nộp thuế
Kê khai và nộp các loại thuế thông qua hình thức điện tử: Doanh nghiệp cần kê khai và nộp các loại thuế thông qua Cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế (https://gdt.gov.vn/). Song song với đó, bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ kê khai thuế theo quy định. Kiểm tra kỹ lưỡng thông tin kê khai trước khi nộp. Sau đó, lưu giữ hồ sơ kê khai thuế theo quy định.
Giai đoạn quyết toán thuế
Quyết toán thuế là quá trình tổng hợp, đối chiếu các số liệu thu nhập, chi phí, khấu trừ thuế đã hạch toán trong năm tài chính. Để xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) thực tế phải nộp vào ngân sách nhà nước. Quyết toán thuế được thực hiện sau khi kết thúc năm tài chính.
Các vấn đề phức tạp trong kế toán thuế
Chuyển giá
Chuyển giá là việc áp dụng giá cả không phù hợp với giá thị trường cho các giao dịch giữa các công ty cùng tập đoàn hoặc liên kết với nhau nhằm mục đích trốn thuế. Việc xác định giá chuyển giá hợp lý là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi có kiến thức chuyên môn về thuế, kế toán và kinh tế. Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định về chuyển giá của pháp luật Việt Nam và các quy định quốc tế.
Các ưu đãi thuế đầu tư
Chính phủ Việt Nam ban hành nhiều chính sách ưu đãi thuế để thu hút đầu tư vào các lĩnh vực, khu vực ưu tiên. Việc áp dụng các ưu đãi thuế đầu tư là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi có kiến thức chuyên môn về luật đầu tư và thuế. Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng các quy định về ưu đãi thuế đầu tư để được hưởng các ưu đãi đúng quy định.
Giải pháp xử lý các vấn đề phức tạp trong kế toán thuế
- Sử dụng dịch vụ tư vấn thuế của các công ty chuyên nghiệp.
- Tham gia các khóa đào tạo về kế toán thuế.
- Cập nhật thường xuyên các quy định về thuế.
- Lập hệ thống quản lý thuế hiệu quả.
Rủi ro trong kế toán thuế và cách phòng tránh
Rủi ro tranh chấp thuế với cơ quan thuế
Doanh nghiệp có thể xảy ra tranh chấp thuế với cơ quan thuế về các vấn đề như xác định doanh thu chịu thuế, khấu trừ thuế, tính toán thuế,… Tranh chấp thuế có thể ảnh hưởng đến thời gian, chi phí và uy tín của doanh nghiệp.
Biện pháp phòng tránh và giảm thiểu rủi ro
- Tuân thủ đầy đủ các quy định về thuế.
- Lập hệ thống quản lý thuế hiệu quả.
- Sử dụng dịch vụ tư vấn thuế của các công ty chuyên nghiệp.
- Lưu giữ đầy đủ hồ sơ chứng từ liên quan đến thuế.
Kết luận
Trên đây là tất cả những lý giải của Luật An Khang về kế toán thuế. Nếu bạn cần một đơn vị hỗ trợ kế toán thuế, hãy liên hệ ngay với Luật An Khang. Đội ngũ chuyên viên tư vấn trình độ chuyên môn cao của chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ bạn giải quyết các vấn đề thuế một cách hiệu quả.
