Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng mở cửa và khuyến khích khởi nghiệp, việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp tư nhân là phương án phù hợp với những cá nhân mong muốn toàn quyền kiểm soát hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân theo đúng quy định của pháp luật.
Bài viết dưới đây của Luật An Khang sẽ giúp bạn hiểu rõ các điều kiện cần thiết, căn cứ pháp lý và những lưu ý quan trọng khi thành lập doanh nghiệp tư nhân theo Luật Doanh nghiệp 2020, cập nhật mới nhất năm 2025.
Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Theo Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp:
- Do một cá nhân làm chủ;
- Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
- Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
- Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
Điểm đặc biệt của loại hình này là sự đơn giản về tổ chức, quyết định tập trung vào một cá nhân, rất phù hợp với người muốn chủ động và nhanh chóng triển khai hoạt động kinh doanh.
Căn cứ pháp lý về điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân
Để hiểu rõ điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân, cần dựa vào các căn cứ pháp lý sau:
- Luật Doanh nghiệp 2020 (Luật số 59/2020/QH14) – có hiệu lực từ ngày 01/01/2021;
- Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp;
- Các văn bản hướng dẫn khác của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh.
Xem thêm: Đặc điểm doanh nghiệp tư nhân: 5 điểm pháp lý quan trọng cần biết trước khi thành lập
Điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân cần đáp ứng
3.1. Cá nhân là chủ sở hữu duy nhất
Chỉ một cá nhân được quyền đăng ký làm chủ doanh nghiệp tư nhân. Theo khoản 1 Điều 189 Luật Doanh nghiệp 2020:
“Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, không là thành viên hợp danh của công ty hợp danh khác.”
Nếu bạn đang là chủ hộ kinh doanh hoặc đang giữ vai trò thành viên hợp danh, bạn phải chấm dứt vai trò đó trước khi đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân.
3.2. Ngành nghề kinh doanh hợp pháp
Theo khoản 1 Điều 27 Luật Doanh nghiệp 2020, một doanh nghiệp chỉ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh nếu:
“Ngành, nghề đăng ký kinh doanh không bị cấm đầu tư kinh doanh.”
Danh mục ngành nghề bị cấm được quy định tại Điều 6 Luật Đầu tư 2020, bao gồm: kinh doanh ma túy, vũ khí, động vật hoang dã nguy cấp, mại dâm, pháo nổ… Nếu ngành nghề của bạn thuộc ngành nghề có điều kiện, cần đáp ứng thêm điều kiện pháp lý chuyên ngành.
3.3. Tên doanh nghiệp hợp lệ, không trùng lặp
Theo các Điều 37, 38, 39 và 41 của Luật Doanh nghiệp 2020, tên doanh nghiệp cần đảm bảo:
- Không trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên đã đăng ký trước;
- Gồm hai thành tố: Loại hình doanh nghiệp (“Doanh nghiệp tư nhân”) + Tên riêng (do chủ doanh nghiệp đặt);
- Không vi phạm thuần phong mỹ tục, không sử dụng từ ngữ gây hiểu nhầm về tổ chức chính trị, nhà nước.
Ví dụ tên hợp lệ: Doanh nghiệp tư nhân Nhật Minh, Doanh nghiệp tư nhân Hoa Mai.
3.4. Có hồ sơ đăng ký hợp lệ
Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân cần gồm các tài liệu sau (theo Điều 20 Nghị định 01/2021/NĐ-CP):
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;
- Bản sao CCCD/hộ chiếu/chứng thực cá nhân của người đăng ký;
- Giấy ủy quyền (nếu ủy quyền cho người khác thực hiện);
- Văn bản ủy quyền (nếu nộp qua dịch vụ pháp lý);
- Chứng từ nộp lệ phí đăng ký doanh nghiệp.
Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc qua cổng thông tin điện tử dangkykinhdoanh.gov.vn.
3.5. Có vốn đầu tư hợp lý và minh bạch
Theo khoản 1 Điều 189 Luật Doanh nghiệp 2020, vốn đầu tư do chủ doanh nghiệp tự đăng ký và chịu trách nhiệm hoàn toàn. Vốn có thể bao gồm:
- Tiền mặt (VNĐ, ngoại tệ chuyển đổi);
- Vàng;
- Tài sản (bất động sản, xe, máy móc, thiết bị…);
- Tài sản vô hình (nếu định giá được).
Lưu ý:
- Chủ doanh nghiệp phải ghi rõ từng loại tài sản, số lượng, giá trị khi đăng ký;
- Không có mức vốn tối thiểu (trừ khi ngành nghề yêu cầu vốn pháp định);
- Có thể tăng hoặc giảm vốn về sau, nhưng phải kê khai lại theo quy định.
Những hạn chế của doanh nghiệp tư nhân cần lưu ý
Dù là loại hình đơn giản, doanh nghiệp tư nhân cũng có những giới hạn pháp lý mà bạn cần cân nhắc:
- Không được phát hành cổ phiếu hay các loại chứng khoán;
- Không được góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần tại công ty TNHH, công ty cổ phần, công ty hợp danh khác;
- Chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm vô hạn – tức phải dùng toàn bộ tài sản cá nhân để trả nợ nếu doanh nghiệp thua lỗ.
Đây là điểm rủi ro lớn so với công ty TNHH hay cổ phần (chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp).
Lệ phí đăng ký doanh nghiệp tư nhân là bao nhiêu?
Theo Thông tư 47/2019/TT-BTC, lệ phí đăng ký doanh nghiệp là:
- 50.000 đồng/hồ sơ nếu nộp trực tiếp;
- Miễn lệ phí khi đăng ký qua mạng.
Ngoài ra, bạn cần trả thêm phí công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp (lên Cổng thông tin quốc gia):
- 100.000 đồng/lần.
Dịch Vụ Hỗ Trợ Thành Lập Doanh Nghiệp Tư Nhân Tại Luật An Khang
Với hơn 10 năm kinh nghiệm tư vấn pháp lý và đồng hành cùng hàng nghìn doanh nghiệp trên toàn quốc, Luật An Khang cung cấp dịch vụ trọn gói:
- Tư vấn lựa chọn loại hình phù hợp;
- Soạn hồ sơ đăng ký đầy đủ;
- Nộp hồ sơ online hoặc trực tiếp;
- Đăng ký mã số thuế, khắc dấu, mở tài khoản ngân hàng;
- Hỗ trợ kê khai thuế ban đầu và tư vấn pháp lý liên tục.
Liên hệ ngay Luật An Khang để được tư vấn miễn phí.
Xem thêm: Thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân: Hướng dẫn chi tiết theo Luật Doanh nghiệp 2020
Kết Luận
Việc nắm rõ điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân là bước quan trọng để tránh sai sót và tiết kiệm thời gian khi khởi nghiệp. Nếu bạn muốn làm chủ và chủ động toàn bộ trong hoạt động kinh doanh, loại hình doanh nghiệp tư nhân là lựa chọn đáng cân nhắc. Tuy nhiên, bạn cũng nên cân nhắc các rủi ro liên quan đến trách nhiệm tài sản cá nhân.
Luật An Khang sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên hành trình pháp lý an toàn – tiết kiệm – hiệu quả.
✅ Từ khóa SEO chính: điều kiện thành lập doanh nghiệp tư nhân
✅ Từ khóa phụ đề xuất:
- hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân
- thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân
- vốn đầu tư doanh nghiệp tư nhân
- doanh nghiệp tư nhân là gì
