Các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp từ 1/10/2025: Phân tích chuyên sâu Luật Thuế TNDN 2025

Trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, hệ thống pháp luật thuế của Việt Nam luôn cần được cập nhật để phù hợp với thực tiễn. Ngày 14/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) số 67/2025/QH15, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/10/2025. Đây là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự thay đổi toàn diện trong chính sách thuế, đặc biệt là cách xác định các khoản thu nhập chịu thuế doanh nghiệp.

Việc nắm vững những điểm mới này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là chìa khóa để doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động tài chính, tránh những rủi ro không đáng có. Luật mới không chỉ sửa đổi các quy định cũ mà còn bổ sung nhiều khái niệm, đối tượng và chính sách ưu đãi mới, đặc biệt là với các hoạt động kinh doanh trên nền tảng số và chuyển đổi xanh.

Bài viết này, được tổng hợp và phân tích bởi đội ngũ chuyên gia của Luật An Khang, sẽ đi sâu vào làm rõ các khoản thu nhập chịu thuế doanh nghiệp theo tinh thần của Luật Thuế TNDN 2025, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và sẵn sàng thích ứng với những thay đổi sắp tới.

Bối cảnh ra đời và mục tiêu của Luật Thuế TNDN 2025

Luật Thuế TNDN 2025 ra đời nhằm thể chế hóa các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước về cải cách hệ thống chính sách thuế, đảm bảo tính đồng bộ với pháp luật về đầu tư, doanh nghiệp, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Mục tiêu cốt lõi của Luật mới là:

• Mở rộng đối tượng nộp thuế: Đánh thuế hiệu quả hơn đối với các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam thông qua nền tảng số, thương mại điện tử, tránh thất thu ngân sách.
• Tạo môi trường kinh doanh công bằng: Cân bằng nghĩa vụ thuế giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài, giữa các loại hình kinh doanh truyền thống và kinh doanh trên nền tảng số.
• Thúc đẩy phát triển bền vững: Cung cấp các chính sách ưu đãi có mục tiêu, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào khoa học công nghệ, chuyển đổi số, năng lượng sạch, và các dự án thân thiện với môi trường.
• Đơn giản hóa thủ tục hành chính: Rà soát, sửa đổi các quy định không còn phù hợp, giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tuân thủ pháp luật.

Những thay đổi này tác động trực tiếp đến cách xác định thu nhập tính thuế, đặc biệt là các khoản thu nhập chịu thuế doanh nghiệp.

Khái quát về các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp theo Luật mới

Theo Điều 3 của Luật Thuế TNDN 2025, thu nhập chịu thuế TNDN bao gồm thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và thu nhập khác. Đây là nguyên tắc cốt lõi được kế thừa và phát triển từ Luật cũ, nhưng với nhiều điểm bổ sung quan trọng.

Công thức xác định thu nhập chịu thuế vẫn là:

• Thu nhập chịu thuế = Doanh thu – Chi phí được trừ + Các khoản thu nhập khác

Trong đó, Luật mới đã làm rõ hơn về “doanh thu” và “các khoản thu nhập khác”, đặc biệt là với sự xuất hiện của các hình thức kinh doanh mới.

Những điểm nhấn về thu nhập chịu thuế TNDN theo Luật 2025:

• Mở rộng phạm vi đối với doanh nghiệp nước ngoài: Đây là thay đổi mang tính đột phá. Luật mới quy định rõ ràng rằng doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có thu nhập phát sinh tại Việt Nam từ hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số cũng thuộc đối tượng nộp thuế. Điều này tạo ra sự công bằng với các doanh nghiệp trong nước và giúp Nhà nước quản lý thuế hiệu quả hơn.
• Bổ sung các khoản thu nhập khác: Bên cạnh các khoản thu nhập truyền thống như thu nhập từ chuyển nhượng vốn, bất động sản, lãi tiền gửi, Luật mới đã bổ sung thêm một số khoản thu nhập mới phát sinh trong bối cảnh hiện đại.

Việc hiểu đúng và đủ về các thành phần trong công thức trên là bước đầu tiên và quan trọng nhất để tính toán chính xác số thuế phải nộp.

Phân tích chi tiết các khoản thu nhập chịu thuế mới

Luật Thuế TNDN 2025 không chỉ khẳng định lại các khoản thu nhập truyền thống mà còn cập nhật, bổ sung các khoản thu nhập mới, phản ánh đúng thực trạng kinh tế hiện nay.

Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh

Đây là khoản thu nhập chính của doanh nghiệp, bao gồm doanh thu từ việc bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ. Luật mới không có thay đổi lớn về cách tính khoản thu nhập này, nhưng đã làm rõ hơn một số trường hợp đặc thù, giúp kế toán dễ dàng hơn trong việc hạch toán.

Các khoản thu nhập khác

Đây là phần có nhiều điểm mới và đáng chú ý nhất. Luật mới đã bổ sung và làm rõ một số khoản thu nhập khác, bao gồm:

• Thu nhập từ kinh doanh trên nền tảng số và thương mại điện tử: Đây là điểm nhấn quan trọng nhất của Luật mới. Đối với các doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng cung cấp hàng hóa, dịch vụ qua các nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số và có thu nhập phát sinh tại Việt Nam, thu nhập này sẽ bị đánh thuế. Quy định này giúp Nhà nước quản lý thuế hiệu quả hơn trong kỷ nguyên số.
• Thu nhập từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng chứng khoán: Vẫn là khoản thu nhập chịu thuế, nhưng Luật mới có thể có các hướng dẫn chi tiết hơn để xác định thu nhập tính thuế một cách chính xác, đặc biệt trong các giao dịch phức tạp.
• Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản: Đây là khoản thu nhập có tính chất đặc thù và được tính riêng với thuế suất 20%, không có sự thay đổi lớn so với Luật cũ.
• Thu nhập từ lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn: Thu nhập từ lãi tiền gửi, cho vay vốn của doanh nghiệp vẫn thuộc diện chịu thuế TNDN, trừ một số trường hợp cụ thể được miễn thuế.

Việc nhận diện đầy đủ và chính xác các khoản thu nhập chịu thuế doanh nghiệp từ hoạt động khác là vô cùng cần thiết, bởi chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến việc kê khai sai, gây ra các khoản phạt.

Các khoản thu nhập được miễn thuế và ưu đãi thuế cần lưu ý

Bên cạnh việc mở rộng đối tượng chịu thuế, Luật Thuế TNDN 2025 cũng mang đến nhiều chính sách miễn, giảm và ưu đãi thuế hấp dẫn, nhằm khuyến khích doanh nghiệp phát triển đúng định hướng của Nhà nước.

Chính sách thuế suất TNDN mới cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ

Để hỗ trợ và thúc đẩy khu vực kinh tế này, Luật mới đã đưa ra chính sách thuế suất TNDN mới:

• Thuế suất 15%: Áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng.
• Thuế suất 17%: Áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 3 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng.
• Thuế suất 20%: Áp dụng cho các doanh nghiệp còn lại (trừ các trường hợp đặc biệt).

Chính sách này giúp giảm gánh nặng tài chính, tạo động lực cho các doanh nghiệp nhỏ phát triển và tích lũy vốn.

Các khoản thu nhập được miễn thuế theo Luật mới

Một số khoản thu nhập được miễn thuế đáng chú ý trong Luật Thuế TNDN 2025 bao gồm:

• Thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ carbon lần đầu: Đây là một chính sách mới, thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu và khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào thị trường carbon.
• Thu nhập từ tiền lãi và chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu: Nhằm thúc đẩy phát triển tài chính xanh và thu hút nguồn vốn cho các dự án thân thiện môi trường.
• Thu nhập từ sản phẩm công nghệ mới: Mặc dù thời gian miễn thuế có thể giảm so với Luật cũ (từ 5 năm xuống còn 3 năm), nhưng đây vẫn là một chính sách quan trọng để khuyến khích đổi mới sáng tạo.

Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng các điều kiện để được hưởng ưu đãi này, từ đó xây dựng kế hoạch kinh doanh và đầu tư hiệu quả hơn.

Hướng dẫn thực hành cho doanh nghiệp: Làm gì để sẵn sàng?

Với những thay đổi lớn về các khoản thu nhập chịu thuế doanh nghiệp, việc chuẩn bị từ sớm là vô cùng cần thiết. Doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:

• Rà soát hệ thống kế toán: Kiểm tra và cập nhật lại hệ thống phần mềm kế toán để đảm bảo có thể hạch toán và phân loại chính xác các khoản thu nhập theo quy định mới, đặc biệt là với các khoản thu nhập từ hoạt động kinh doanh trên nền tảng số.
• Kiểm tra lại thuế suất: Xác định lại mức thuế suất TNDN mới áp dụng cho doanh nghiệp mình dựa trên doanh thu của kỳ tính thuế trước liền kề để đảm bảo kê khai đúng.
• Đánh giá lại chi phí được trừ: Luật mới cũng có những điều chỉnh về chi phí được trừ TNDN. Doanh nghiệp cần rà soát lại các khoản chi để đảm bảo chúng tuân thủ quy định mới, tránh bị loại chi phí khi quyết toán.
• Nghiên cứu các ưu đãi: Đối với các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực được ưu đãi hoặc có ý định đầu tư vào các dự án xanh, công nghệ cao, cần nghiên cứu kỹ các điều kiện để tận dụng tối đa các chính sách miễn, giảm thuế.

Việc chủ động cập nhật và tuân thủ các quy định mới sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ tránh được rủi ro pháp lý mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.

Kết luận

Luật Thuế TNDN 2025, với những thay đổi về các khoản thu nhập chịu thuế doanh nghiệp, đã mở ra một kỷ nguyên mới cho chính sách thuế tại Việt Nam. Đây là một bước tiến quan trọng, hướng đến sự công bằng, minh bạch và tạo động lực cho các lĩnh vực kinh tế mũi nhọn.

Tuy nhiên, sự phức tạp của các quy định mới cũng đòi hỏi doanh nghiệp phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kiến thức chuyên sâu. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc xác định thu nhập chịu thuế TNDN, tính toán thuế phải nộp, hay muốn tối ưu hóa các khoản ưu đãi thuế, đừng ngần ngại liên hệ với Luật An Khang. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn để giải quyết mọi vấn đề về thuế, giúp doanh nghiệp phát triển an toàn và hiệu quả.

Hotline tư vấn: 0936 149 833