Thành lập doanh nghiệp là bước khởi đầu quan trọng đối với mọi cá nhân, tổ chức khi muốn tham gia vào hoạt động kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải bất kỳ ai cũng có quyền thành lập doanh nghiệp, đặc biệt khi xét đến yếu tố độ tuổi.
Nhiều bạn trẻ khởi nghiệp thường đặt câu hỏi: “Bao nhiêu tuổi được thành lập doanh nghiệp theo quy định hiện hành?”. Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể theo Luật Doanh nghiệp 2020 và Bộ luật Dân sự 2015 để bạn đọc hiểu rõ độ tuổi tối thiểu cũng như các giới hạn pháp lý liên quan đến việc thành lập và quản lý doanh nghiệp.
Cơ sở pháp lý về quyền thành lập doanh nghiệp
Khoản 1 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ: “Tổ chức, cá nhân có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam theo quy định của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này”.
Khoản 2 Điều 17 cũng liệt kê những đối tượng không có quyền thành lập doanh nghiệp, trong đó quan trọng nhất là:
- Người chưa thành niên;
- Người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc mất năng lực hành vi dân sự;
- Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;
- Tổ chức không có tư cách pháp nhân.
Theo khoản 1 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015: “Người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi”. Như vậy, chỉ cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên mới có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam.
Điều này nhằm đảm bảo rằng người thành lập doanh nghiệp có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, có khả năng chịu trách nhiệm pháp lý đối với hoạt động kinh doanh của mình.
Từ đủ 18 tuổi mới có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp
Theo quy định pháp luật, cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên được công nhận là người thành niên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự. Điều này đồng nghĩa với việc:
- Họ có thể tự mình đứng tên thành lập doanh nghiệp dưới các loại hình khác nhau như công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh.
- Có quyền quản lý, điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh, ký kết hợp đồng và thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước, đối tác và người lao động.
- Đồng thời, chịu trách nhiệm pháp lý trong phạm vi vốn góp hoặc toàn bộ tài sản tùy theo loại hình doanh nghiệp.
Trường hợp dưới 18 tuổi, dù có ý tưởng kinh doanh sáng tạo, cá nhân này không thể trực tiếp thành lập và quản lý doanh nghiệp. Đây là một rào cản pháp lý nhưng cũng là cơ chế bảo vệ người chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Xem thêm: Thủ tục khôi phục Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
Người chưa đủ 18 tuổi có được tham gia vào doanh nghiệp không?
Điểm đặc biệt là dù không được thành lập doanh nghiệp, nhưng người chưa thành niên vẫn có thể tham gia với tư cách khác. Cụ thể, khoản 3 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định:
“Tổ chức, cá nhân có quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh theo quy định của Luật này, trừ một số trường hợp đặc biệt.”
Điều này có nghĩa:
- Người dưới 18 tuổi hoàn toàn có thể góp vốn vào doanh nghiệp thông qua sự giám hộ hoặc đại diện hợp pháp.
- Họ có thể trở thành cổ đông, thành viên góp vốn nhưng không có quyền trực tiếp quản lý, điều hành doanh nghiệp.
- Việc tham gia này giúp người chưa đủ tuổi có cơ hội đầu tư, nhưng vẫn đảm bảo cơ chế kiểm soát pháp lý.
Ví dụ: Một bạn 17 tuổi có tài sản riêng hoặc được cha mẹ cho tặng tài sản có thể góp vốn vào công ty cổ phần do người khác thành lập. Khi đó, quyền và nghĩa vụ của bạn sẽ được thực hiện thông qua người đại diện hợp pháp.
Ý nghĩa của việc quy định độ tuổi thành lập doanh nghiệp
Việc quy định độ tuổi tối thiểu từ đủ 18 tuổi để thành lập và quản lý doanh nghiệp mang nhiều ý nghĩa:
- Bảo đảm năng lực pháp lý: Người thành niên mới có thể tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi và nghĩa vụ dân sự.
- Ngăn ngừa rủi ro quản lý: Nếu cho phép người chưa đủ tuổi thành lập doanh nghiệp, sẽ khó đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm pháp lý trong hoạt động kinh doanh.
- Khuyến khích khởi nghiệp đúng luật: Người trẻ có thể tham gia với tư cách góp vốn, từ đó tích lũy kinh nghiệm để khi đủ tuổi có thể tự mình thành lập doanh nghiệp.
- Tạo sự công bằng: Quy định thống nhất cho mọi cá nhân, tránh lợi dụng kẽ hở pháp lý.
Xem thêm: Quy trình đăng ký, phát hành hóa đơn điện tử cho doanh nghiệp mới thành lập
Kinh nghiệm dành cho người trẻ muốn khởi nghiệp sớm
Dù dưới 18 tuổi chưa thể trực tiếp đứng tên thành lập doanh nghiệp, nhưng bạn trẻ có thể chuẩn bị các bước sau để sẵn sàng khởi nghiệp:
- Tìm người đại diện hợp pháp: Có thể hợp tác với cha mẹ hoặc người giám hộ để góp vốn vào doanh nghiệp.
- Xây dựng ý tưởng và mô hình kinh doanh: Chuẩn bị kỹ càng kế hoạch kinh doanh để khi đủ tuổi có thể triển khai ngay.
- Nắm vững kiến thức pháp lý: Tìm hiểu về Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế, các thủ tục hành chính cơ bản.
- Tích lũy kinh nghiệm thực tế: Tham gia làm việc tại các công ty, startup để hiểu cách vận hành.
Xem thêm: Quy trình hợp nhất doanh nghiệp ngắn gọn, chi tiết nhất
Kết luận
Theo quy định pháp luật hiện hành, cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên mới có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp. Người dưới 18 tuổi không được trực tiếp thành lập doanh nghiệp nhưng vẫn có thể tham gia dưới hình thức góp vốn. Đây là cơ chế hợp lý để vừa bảo đảm trách nhiệm pháp lý, vừa tạo cơ hội cho người trẻ tham gia vào môi trường kinh doanh.
Nếu bạn đang băn khoăn về thủ tục thành lập doanh nghiệp hoặc cần tư vấn chi tiết, hãy liên hệ Luật An Khang để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và hiệu quả.
