Tỷ phú Elon Musk gây chấn động khi kêu gọi Mỹ rời khỏi NATO, cho rằng việc chi hàng trăm tỷ USD bảo vệ châu Âu là vô lý. Nếu điều này thành hiện thực, cục diện thế giới – từ châu Âu đến châu Á – sẽ thay đổi mạnh mẽ. Vai trò của Mỹ tại Biển Đông có thể suy giảm, tạo điều kiện cho Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng, đe dọa lợi ích chiến lược của Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần chuẩn bị gì để bảo vệ vị thế và an ninh quốc gia? Hãy cùng Luật An Khang phân tích sâu sắc viễn cảnh địa chính trị mới và những chiến lược cần thiết cho viễn cảnh này.
Mỹ rút NATO, châu Âu lao đao
Việc Mỹ rút khỏi NATO sẽ tạo ra một cú sốc cả về tài chính và chiến lược đối với các quốc gia châu Âu. Hiện nay, Mỹ đang đóng góp hơn 70% ngân sách quốc phòng của NATO, bao gồm cả hỗ trợ tình báo, hậu cần, vũ khí hiện đại và các chiến dịch quân sự quy mô lớn. Trong khi đó, phần lớn các quốc gia châu Âu vẫn chưa đạt được mức chi tối thiểu 2% GDP cho quốc phòng như NATO yêu cầu.
Nếu không còn sự hỗ trợ từ Mỹ, những nước như Pháp sẽ buộc phải mở rộng quy mô quân đội, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Nga và các mối đe dọa từ chủ nghĩa khủng bố.
Đức – nền kinh tế lớn nhất châu Âu – hiện vẫn chưa đạt được mức chi tiêu quốc phòng 2% GDP và dự kiến chỉ chi khoảng 1,5% GDP vào năm 2025.
Việc tăng ngân sách quốc phòng sẽ tạo áp lực lớn lên nền tài chính quốc gia, buộc các nước phải cắt giảm ngân sách cho y tế, giáo dục và các chương trình xã hội khác.
Châu Âu tự lực, hệ lụy chồng chất
Elon Musk và nhiều người ủng hộ quan điểm cho rằng Mỹ đang chịu gánh nặng không công bằng trong liên minh này. Dù yêu cầu các nước NATO chi tiêu 5% GDP cho quốc phòng đã được đề cập, nhưng cho đến nay, chưa quốc gia nào – kể cả Mỹ – thực sự đạt được con số này. Điều này càng khoét sâu vào sự bất bình đẳng trong phân bổ trách nhiệm giữa các thành viên.
Nếu Mỹ rút khỏi NATO, châu Âu sẽ buộc phải tăng mạnh đầu tư vào công nghệ quốc phòng, mở rộng quân đội và nâng cao năng lực tự vệ – từ đó kéo theo hệ lụy về tài chính và chính trị trên toàn khu vực.
Pháp sẽ phải tái phân bổ ngân sách, chọn giữa bảo vệ an ninh và phát triển xã hội. Đức cũng sẽ phải thay đổi chiến lược ngân sách một cách mạnh mẽ nếu muốn đảm bảo an ninh quốc gia.
Tình trạng thiếu hụt tài chính cộng với áp lực an ninh leo thang sẽ đẩy châu Âu vào thế khó. Nếu không có Mỹ, các quốc gia thành viên NATO sẽ phải tự lực cánh sinh để đối phó với những thách thức từ Nga, các nhóm cực đoan và các mối đe dọa phi truyền thống ngày càng phức tạp. Câu hỏi đặt ra là: Châu Âu đã thực sự sẵn sàng chưa?
Mỹ rút khỏi NATO: Việt Nam cần chuẩn bị gì?
Nếu Mỹ thực sự rút khỏi NATO, đây sẽ là một cú sốc lớn đối với an ninh toàn cầu, và Việt Nam chắc chắn không thể đứng ngoài cuộc. Dù không phải là thành viên của NATO, nhưng các quyết định chiến lược mang tính toàn cầu luôn có ảnh hưởng sâu rộng đến Việt Nam – đặc biệt trong bối cảnh tình hình khu vực châu Á – Thái Bình Dương ngày càng căng thẳng và phức tạp.
Hiện nay, Mỹ vẫn đang đóng vai trò là “người bảo vệ” chính cho nhiều quốc gia, trong đó có các nước ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Nếu Mỹ rút khỏi NATO, khu vực này sẽ thiếu đi một “lá chắn” quan trọng, tạo điều kiện cho các cường quốc khác – đặc biệt là Trung Quốc – gia tăng sức ảnh hưởng và thúc đẩy tham vọng địa chính trị.
Điều này không chỉ gây áp lực lên các quốc gia láng giềng mà còn trực tiếp đe dọa an ninh quốc gia và chủ quyền của Việt Nam.
Biển Đông là ví dụ điển hình. Đây là khu vực có ý nghĩa chiến lược và lợi ích sống còn đối với Việt Nam. Trung Quốc đã và đang đẩy mạnh các hoạt động xây dựng căn cứ quân sự trái phép, gia tăng kiểm soát tại đây.
Nếu Mỹ không còn duy trì vai trò hiện diện mạnh mẽ trong khu vực, khả năng Trung Quốc triển khai các hành động cứng rắn hơn là hoàn toàn có thể xảy ra. Điều này buộc Việt Nam phải chủ động hơn trong việc phòng vệ, không thể tiếp tục đặt quá nhiều kỳ vọng vào các lực lượng bên ngoài.
Tác động từ việc Mỹ rút lui không chỉ dừng lại ở NATO, mà sẽ làm thay đổi cả cục diện quan hệ quốc tế tại châu Á. Những đối tác chiến lược như Nhật Bản, Ấn Độ, Úc sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Việt Nam cần nhanh chóng tăng cường hợp tác với các nước này trên nhiều mặt trận – từ quốc phòng, kinh tế đến khoa học công nghệ.
Đồng thời, vai trò của ASEAN cũng sẽ trở nên then chốt trong việc giữ ổn định khu vực và bảo vệ lợi ích tập thể của các quốc gia Đông Nam Á. Một khi Mỹ không còn giữ vai trò “người giữ hòa bình”, khoảng trống quyền lực sẽ khiến các nước như Trung Quốc và Nga tận dụng cơ hội để mở rộng ảnh hưởng, từ đó làm trầm trọng thêm các tranh chấp, đặc biệt là tại Biển Đông.
Đây là nguy cơ hiện hữu đối với Việt Nam – cả về an ninh, kinh tế lẫn chủ quyền lãnh thổ.
Xem thêm: Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung: Tác động sâu rộng đến Việt Nam
Trước tình hình đó, Việt Nam cần xây dựng một chiến lược đối ngoại và quốc phòng chủ động, linh hoạt và hiệu quả. Việc củng cố các liên minh, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, đặc biệt với những cường quốc có chung lợi ích về duy trì hòa bình và ổn định khu vực, là hướng đi không thể chậm trễ.
Chỉ khi có một chiến lược toàn diện và thực tiễn, Việt Nam mới có thể bảo vệ quyền lợi quốc gia trong bối cảnh thế giới đang thay đổi sâu sắc.
Mỹ rút khỏi NATO: Nguy cơ toàn cầu và ảnh hưởng đến Việt Nam
Việc Elon Musk và Tổng thống Donald Trump công khai kêu gọi Mỹ rút khỏi NATO không chỉ là vấn đề nội bộ của Washington hay liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương. Đây là một tín hiệu có thể tạo ra làn sóng biến động mạnh trong cục diện an ninh toàn cầu. Câu hỏi đặt ra là: Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng thế nào trước một thay đổi mang tính chiến lược như vậy?
Mỹ rút khỏi NATO có thể làm thay đổi toàn bộ cấu trúc an ninh thế giới. Dù Việt Nam không phải là thành viên NATO, nhưng các hệ lụy từ việc mất đi sự hiện diện quân sự của Mỹ tại châu Âu sẽ lan rộng đến cả châu Á.
Khi Mỹ không còn gánh vác vai trò bảo vệ các quốc gia NATO, châu Âu buộc phải tự lực phòng vệ, đồng thời kéo theo sự thay đổi lớn trong cách các cường quốc ứng xử với các vấn đề an ninh khu vực – trong đó có châu Á – Thái Bình Dương.
Đáng chú ý, nếu Mỹ giảm hiện diện ở châu Á để tập trung vào nội bộ, Trung Quốc có thể tận dụng cơ hội này để mở rộng ảnh hưởng tại Biển Đông – khu vực có ý nghĩa chiến lược sống còn đối với Việt Nam. Khi không còn sự can thiệp mạnh mẽ từ Mỹ, liệu Việt Nam có thể tiếp tục giữ vững lập trường và bảo vệ chủ quyền trước sức ép gia tăng?
Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần chủ động điều chỉnh chiến lược quốc phòng và đối ngoại. Việc tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược như Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và các nước ASEAN là giải pháp cần thiết. Đồng thời, Việt Nam cần củng cố các cam kết an ninh khu vực, bởi lẽ an ninh quốc gia luôn gắn chặt với sự ổn định và hòa bình của cả khu vực Đông Nam Á.
Xem thêm: Mỹ đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraine, tìm giải pháp hòa bình
Elon Musk chỉ trích NATO: Mỹ đang bị lợi dụng?
Tỷ phú công nghệ Elon Musk mới đây đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ vai trò của Mỹ trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Theo Musk, Mỹ đang phải gánh quá nhiều chi phí để bảo vệ các quốc gia châu Âu, trong khi nhiều nước thành viên NATO không thực hiện đầy đủ cam kết tài chính. Cụ thể, năm 2025, Mỹ tiếp tục chi gần 800 tỷ USD cho quốc phòng – phần lớn dành cho NATO.
Tuy nhiên, một số quốc gia như Đức, Pháp, Bỉ vẫn chưa đạt mức đóng góp 2% GDP theo yêu cầu của liên minh. Musk cho rằng, điều này khiến Mỹ rơi vào thế bị lợi dụng và không có lý do gì để tiếp tục “bảo vệ miễn phí” cho các nước không tự đảm bảo an ninh của chính họ.
Không dừng lại ở đó, Elon Musk cho rằng NATO đã trở nên lỗi thời. Được thành lập từ năm 1949 để đối phó với Liên Xô, tổ chức này không còn phù hợp với các mối đe dọa hiện đại như khủng bố, an ninh mạng và các xung đột khu vực.
Musk nhấn mạnh rằng NATO không thể giải quyết hiệu quả cuộc xung đột tại Ukraine, vì vấn đề này đòi hỏi một chiến lược ngoại giao linh hoạt thay vì chỉ dựa vào sức mạnh quân sự. Ngoài ra, NATO cũng chưa thể ngăn chặn hiệu quả các cuộc tấn công mạng ngày càng gia tăng từ Nga và Trung Quốc – những mối nguy hiểm mới trong kỷ nguyên số.
Đáng chú ý, quan điểm của Musk nhận được sự đồng tình từ nhiều chính trị gia thuộc đảng Cộng hòa. Thượng nghị sĩ Mike Lee và Hạ nghị sĩ Anna Paulina Luna đều lên tiếng cho rằng NATO đang mang lại lợi ích lớn cho châu Âu nhưng lại là gánh nặng tài chính với Mỹ. Theo họ, nếu các quốc gia châu Âu không thể tự bảo vệ mình, thì nước Mỹ không cần tiếp tục duy trì vai trò là “người bảo vệ miễn phí”.
Những tranh luận ngày càng gay gắt này đang tạo ra làn sóng dư luận mạnh mẽ, có thể ảnh hưởng lớn đến chính sách đối ngoại của Mỹ trong thời gian tới. Nếu Mỹ thực sự rút khỏi NATO, câu hỏi đặt ra là: Liệu châu Âu có thể tự gánh vác trách nhiệm an ninh của chính mình? Hay đây sẽ là bước ngoặt lịch sử làm thay đổi sâu sắc trật tự an ninh toàn cầu?
Kết luận
Việc Mỹ rút khỏi NATO không chỉ là câu chuyện nội bộ phương Tây, mà còn mở ra một cục diện mới cho toàn cầu – trong đó có Việt Nam. Với vị trí chiến lược tại Biển Đông, Việt Nam cần chủ động thích ứng, đẩy mạnh hợp tác khu vực và xây dựng chiến lược bảo vệ lợi ích quốc gia trước những thay đổi địa chính trị.
Khi Mỹ có thể chuyển trọng tâm sang châu Á – Thái Bình Dương, trật tự an ninh sẽ bị tái định hình, buộc các nước Đông Nam Á phải tính toán lại vị thế của mình. Bạn nghĩ sao về quan điểm của Elon Musk? Đột phá chiến lược hay bước đi đầy rủi ro?
Hãy để lại bình luận, like & share nếu bạn thấy thông tin hữu ích, và đừng quên theo dõi Luật An Khang để cập nhật những góc nhìn pháp lý sắc sảo!
