Ai là người đại diện theo pháp luật của công ty? Hướng dẫn từ chuyên gia 2024

Người đại diện theo pháp luật luôn nắm giữ vị trí quan trọng hàng đầu, đưa ra phương hướng, quyết định ảnh hưởng trực tiếp đến sự vận hành và phát triển của doanh nghiệp. Vậy người đại diện theo pháp luật của công ty là ai? Trách nhiệm, của người đại diện theo pháp luật đối với công ty như thế nào? Luật An Khang sẽ cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ và hữu ích nhất trong bài viết này.

Khái niệm, vai trò của người đại diện theo pháp luật đối với công ty

Tại Khoản 1 Điều 12 của Luật Doanh nghiệp 2020 nêu khái niệm: Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Tùy theo loại hình hoạt động và nhu cầu doanh nghiệp, mỗi doanh nghiệp khi thành lập phải bắt buộc phải có ít nhất một đại diện theo pháp luật, đảm nhiệm các chức danh khác nhau được quy định rõ trong Điều lệ công ty.

Người đại diện doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan:

• Người đại diện pháp luật sẽ có quyền quyết định việc sinh sát của doanh nghiệp. Đặc biệt là ở lĩnh vực pháp lý về hành chính và dân sự.
• Người đại diện cho doanh nghiệp cũng phải chịu trách nhiệm về luật trước mọi hoạt động của công ty. Thậm chí nếu Chủ tịch hay Giám đốc không phải là người đại diện pháp lý thì cũng không thể ký kết giao dịch với đối tác. Nếu doanh nghiệp phải kiện tụng thì người này sẽ đại diện cho doanh nghiệp trước Tòa, Trọng tài.

Quyền và trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật

Quyền mà người đại diện theo pháp luật được hưởng

Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp giữ chức danh Giám đốc hoặc Tổng giám đốc thì họ có các quyền và nghĩa vụ cơ bản sau:

• Quyết định các vấn đề liên quan đến công việc kinh doanh hằng ngày của công ty mà không thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
• Tổ chức thực hiện các nghị quyết, quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh và phương án đầu tư của công ty;
• Kiến nghị phương án cơ cấu tổ chức, quy chế quản lý nội bộ của công ty;
• Bổ nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh quản lý trong công ty, trừ các chức danh thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Quyết định tiền lương và lợi ích khác đối với người lao động trong công ty, kể cả người quản lý thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Giám đốc hoặc Tổng giám đốc;
• Tuyển dụng lao động;
• Kiến nghị phương án trả cổ tức hoặc xử lý lỗ trong kinh doanh;
• Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật, Điều lệ công ty và nghị quyết, quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.

Tuy nhiên, tùy thuộc vào cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật có thể vừa đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên vừa đảm nhiệm chức vụ Giám đốc, Tổng giám đốc. Khi đó, ngoài quyền và nghĩa vụ theo chức vụ người đại diện theo pháp luật còn có quyền và nghĩa vụ của Chủ tịch. Cụ thể như sau:

• Lập chương trình, kế hoạch hoạt động của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Chuẩn bị chương trình, nội dung, tài liệu họp Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Triệu tập, chủ trì và làm chủ tọa cuộc họp Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Giám sát hoặc tổ chức giám sát việc thực hiện nghị quyết, quyết định của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Thay mặt Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên ký các nghị quyết, quyết định của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ công ty.

Trách nhiệm mà người đại diện theo pháp luật phải thực hiện

Điều 13 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm sau đây:

• Thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp;
• Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp; không lạm dụng địa vị, chức vụ và sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác;
• Thông báo kịp thời, đầy đủ, chính xác cho doanh nghiệp về doanh nghiệp mà mình, người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020.

Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu trách nhiệm cá nhân đối với thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm trên.

Ai có thể làm người đại diện theo pháp luật của công ty?

Điều kiện để trở thành người đại diện theo pháp luật của công ty

Liệt kê các điều kiện cần thiết để một cá nhân có thể trở thành người đại diện theo pháp luật của công ty (về năng lực hành vi dân sự, tư cách pháp nhân,…).

Giải thích rõ từng điều kiện và đưa ra các trường hợp cụ thể để người đọc dễ hiểu.

Theo quy định tại Điều 137 Bộ luật Dân sự 2015 về đại diện theo pháp luật của pháp nhân, những người sau đây có thể làm đại diện theo pháp luật của công ty.

• Người được pháp nhân chỉ định theo điều lệ;
• Người có thẩm quyền đại diện theo quy định của pháp luật;
• Người do Tòa án chỉ định  trong quá trình tố tụng tại Tòa án.

Người đại diện theo pháp luật của từng loại hình doanh nghiệp

Luật doanh nghiệp 2020 tiếp tục quy định về chủ thể có thể làm đại diện theo pháp luật cho từng loại hình doanh nghiệp.

• Đối với công ty TNHH 1 thành viên:
  • Trường hợp công ty TNHH 1 thành viên do cá nhân làm chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch công ty, Giám đốc, Tổng giám đốc….
  • Trường hợp công ty TNHH 1 thành viên do tổ chức làm chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Giám đốc, Tổng giám đốc…
• Đối với công ty TNHH 2 thành viên trở lên: người đại diện theo pháp luật có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc…
• Đối với công ty cổ phần: người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần có thể đứng các chức danh sau: Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc, Tổng giám đốc hoặc chức vụ khác quy định trong điều lệ công ty.
• Đối với công ty hợp danh: người đại diện theo pháp luật của công ty hợp danh chính là thành viên hợp danh, giữ chức vụ hoặc đồng thời giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc…
• Đối với doanh nghiệp tư nhân: khác với các loại hình doanh nghiệp trên, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân chính là chủ doanh nghiệp.

KẾT LUẬN

Trên đây là nội dung là công ty Luật An Khang muốn gửi tới quý khách hàng. Nếu quý khách hàng có bất kỳ vướng mắc hay có câu hỏi pháp lý khác thì vui lòng liên hệ qua Hotline để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc kịp thời. Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý khách hàng!