Thủ tục đăng ký ngành nghề kinh doanh mới nhất 2025 – Hồ sơ, quy trình và lưu ý quan trọng

Đăng ký ngành, nghề kinh doanh là bước đầu tiên và không thể thiếu khi thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam. Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cơ sở để doanh nghiệp hoạt động hợp pháp trong khuôn khổ pháp luật. Vậy, thủ tục đăng ký ngành nghề kinh doanh được thực hiện như thế nào? Cần lưu ý điều gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ và chính xác thông tin theo quy định mới nhất năm 2025.

Quyền tự do kinh doanh theo pháp luật Việt Nam

Hiến pháp 2013 và Luật Doanh nghiệp 2020 đều khẳng định quyền tự do kinh doanh của công dân và tổ chức. Tuy nhiên, quyền này không phải là tuyệt đối mà cần được thực hiện theo quy định của pháp luật, nhằm đảm bảo trật tự công cộng và an toàn xã hội.

Phân loại ngành, nghề kinh doanh:

• Ngành, nghề kinh doanh không có điều kiện: Doanh nghiệp chỉ cần đăng ký, không phải xin thêm giấy phép.
• Ngành, nghề kinh doanh có điều kiện: Phải đáp ứng điều kiện cụ thể (vốn pháp định, chứng chỉ hành nghề, giấy phép con…).
• Ngành, nghề cấm kinh doanh: Bị pháp luật cấm tuyệt đối vì liên quan đến quốc phòng, an ninh, sức khỏe cộng đồng.

Thủ tục đăng ký ngành nghề kinh doanh

2.1 Đăng ký khi thành lập mới doanh nghiệp

Khi thực hiện thủ tục thành lập doanh nghiệp, ngành, nghề kinh doanh là một trong những thông tin bắt buộc phải kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp. Theo quy định tại Điều 23 Luật Doanh nghiệp 2020, ngành, nghề dự kiến kinh doanh được thể hiện trực tiếp trong Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp – một thành phần không thể thiếu trong bộ hồ sơ thành lập.

Tùy vào loại hình doanh nghiệp đăng ký (như công ty TNHH, công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân…), hồ sơ thành lập doanh nghiệp thường bao gồm các giấy tờ cơ bản sau:

• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;
• Điều lệ công ty;
• Danh sách thành viên hoặc cổ đông sáng lập;
• Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân, tổ chức liên quan;
• Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có);
• Giấy ủy quyền (nếu có);
• Các giấy tờ khác theo yêu cầu của pháp luật chuyên ngành (nếu có).

Việc kê khai ngành, nghề kinh doanh một cách chính xác, phù hợp với hệ thống mã ngành kinh tế Việt Nam (VSIC) là bước quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp trong hoạt động của doanh nghiệp ngay từ thời điểm đăng ký ban đầu.

2.2 Thủ tục thay đổi, bổ sung ngành nghề kinh doanh

Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp hoàn toàn có thể mở rộng phạm vi kinh doanh bằng cách bổ sung thêm ngành, nghề mới, hoặc loại bỏ, điều chỉnh những ngành nghề không còn phù hợp với định hướng phát triển. Tuy nhiên, mọi thay đổi này đều phải được thực hiện thủ tục đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh để đảm bảo tính hợp pháp theo quy định của pháp luật.

Theo Khoản 1 Điều 49 Nghị định 168/2025/NĐ-CP quy định hồ sơ thay đổi ngành, nghề kinh doanh bao gồm:

• Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp;
• Nghị quyết hoặc quyết định về việc bổ sung ngành, nghề kinh doanh:

• Đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần: cần có nghị quyết và biên bản họp của Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị.
• Đối với công ty TNHH một thành viên: cần có quyết định của chủ sở hữu công ty.
• Đối với doanh nghiệp tư nhân: chỉ cần quyết định của chủ doanh nghiệp.

• Giấy ủy quyền (nếu người nộp hồ sơ không phải là người đại diện theo pháp luật): Văn bản ủy quyền cần kèm theo bản sao giấy tờ tùy thân hợp lệ của người được ủy quyền.

2.3 Nơi nộp hồ sơ đăng ký ngành nghề kinh doanh

Doanh nghiệp thực hiện việc nộp hồ sơ đăng ký thay đổi, bổ sung ngành, nghề kinh doanh tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Đây là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và xử lý các thủ tục thay đổi thông tin đăng ký doanh nghiệp.

Ngoài hình thức nộp trực tiếp, doanh nghiệp cũng có thể nộp hồ sơ thông qua Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp tại địa chỉ dangkykinhdoanh.gov.vn, giúp tiết kiệm thời gian và thuận tiện trong quá trình xử lý hồ sơ.

 Căn cứ pháp lý: Khoản 1 Điều 31 Nghị định 168/2025/NĐ-CP

2.4 Thời hạn giải quyết hồ sơ đăng ký ngành nghề kinh doanh

Sau khi tiếp nhận hồ sơ thay đổi ngành, nghề kinh doanh, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh sẽ cấp Giấy biên nhận và thông báo thời gian trả kết quả cho doanh nghiệp.

Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, cơ quan này sẽ tiến hành:

• Kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ;
• Đánh giá điều kiện tiếp cận thị trường đối với các ngành, nghề bị hạn chế tiếp cận theo quy định đối với nhà đầu tư nước ngoài (nếu có);
• Cập nhật thông tin ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.

Nếu hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ gửi văn bản thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung. Trường hợp hồ sơ hợp lệ và doanh nghiệp có yêu cầu, cơ quan sẽ cấp Giấy xác nhận về việc thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, ghi nhận việc bổ sung, thay đổi ngành, nghề kinh doanh theo đúng quy định.

Căn cứ pháp lý: Theo Khoản 2 Điều 49 Nghị định 168/2025/NĐ-CP.

 Lưu ý mới nhất về cách ghi ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp

Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 168/2025/NĐ-CP, khi đăng ký thành lập hoặc điều chỉnh thông tin về ngành, nghề kinh doanh, doanh nghiệp cần lưu ý một số nội dung sau:

• Doanh nghiệp phải lựa chọn và kê khai ngành kinh tế cấp bốn trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam khi đăng ký thành lập, thay đổi ngành nghề hoặc đề nghị cấp đổi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ đối chiếu và ghi nhận thông tin ngành nghề vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
• Nội dung ngành cấp bốn được xác định theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành hệ thống ngành kinh tế hiện hành.
• Trường hợp ngành, nghề đó là ngành đầu tư kinh doanh có điều kiện, việc kê khai sẽ tuân theo cách ghi ngành nghề quy định trong văn bản pháp luật chuyên ngành tương ứng.
• Nếu ngành, nghề đó không có trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam, nhưng đã được đề cập tại văn bản quy phạm pháp luật khác, doanh nghiệp có thể sử dụng nguyên văn ngành nghề như được quy định tại văn bản đó để kê khai.
• Trong tình huống ngành, nghề kinh doanh không có trong cả Hệ thống ngành kinh tế lẫn văn bản quy phạm pháp luật, nhưng không thuộc danh mục cấm, Cơ quan đăng ký kinh doanh vẫn ghi nhận và bổ sung vào hệ thống, đồng thời thông báo cho Bộ Tài chính để xem xét cập nhật ngành, nghề mới.
• Doanh nghiệp nếu có nhu cầu trình bày chi tiết hơn so với ngành cấp bốn, có thể ghi rõ nội dung chi tiết dưới dạng phân ngành, miễn là nội dung này vẫn phải phù hợp và nằm trong phạm vi của ngành cấp bốn đã chọn. Trong trường hợp này, nội dung chi tiết mà doanh nghiệp kê khai sẽ được coi là ngành nghề chính thức của doanh nghiệp.
• Việc ghi nhận ngành, nghề kinh doanh chi tiết theo hướng dẫn tại khoản 3 và khoản 4 Điều 7 sẽ được thực hiện theo quy định tại khoản 6 Điều 7 Nghị định này, đảm bảo tuân thủ theo các văn bản chuyên ngành.
• Đối với các ngành nghề có điều kiện tiếp cận thị trường với nhà đầu tư nước ngoài hoặc là ngành đầu tư kinh doanh có điều kiện, việc quản lý sẽ do cơ quan chuyên ngành có thẩm quyền thực hiện theo luật chuyên ngành.

Xem thêm: Lựa chọn ngành nghề kinh doanh: Hướng dẫn chi tiết cho doanh nghiệp khởi nghiệp

Việc kê khai ngành nghề kinh doanh đòi hỏi sự chính xác, nhất quán và tuân thủ các quy định chuyên ngành, đặc biệt với ngành nghề có điều kiện hoặc chưa có mã ngành cấp bốn tương ứng. Doanh nghiệp cần chủ động rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp với hệ thống pháp lý hiện hành và tránh rủi ro trong quá trình đăng ký hoặc thay đổi sau này.

Như vậy, Luật An Khang đã cung cấp đầy đủ và chi tiết cho Quý doanh nghiệp về thủ tục đăng ký ngành nghề kinh doanh – từ các loại hồ sơ cần chuẩn bị cho đến quy trình thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Việc đăng ký ngành nghề kinh doanh là bước quan trọng giúp doanh nghiệp hoạt động hợp pháp, xây dựng uy tín và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.