Theo các văn bản pháp luật hiện hành, cụ thể là Luật Thuế TNCN 2007 (sửa đổi, bổ sung 2012), Thông tư 111/2013/TT-BTC và các văn bản liên quan, hiện có 16 khoản thu nhập cá nhân được miễn thuế. Đây là những khoản thu nhập gắn liền với quan hệ gia đình, chính sách an sinh xã hội, phát triển nông nghiệp, hỗ trợ nhân đạo và khuyến khích giáo dục, tiết kiệm.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết từng khoản miễn thuế, điều kiện áp dụng và ý nghĩa thực tiễn, giúp bạn hiểu rõ để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa những người thân
Một trong những khoản thu nhập quan trọng được miễn thuế là chuyển nhượng bất động sản giữa các thành viên gia đình ruột thịt.
Các trường hợp bao gồm:
- Vợ với chồng.
- Cha mẹ với con đẻ, cha mẹ nuôi với con nuôi.
- Cha mẹ chồng – con dâu, cha mẹ vợ – con rể.
- Ông bà với cháu nội, cháu ngoại.
- Anh chị em ruột với nhau.
Ngoài ra, khi vợ chồng ly hôn, việc phân chia tài sản là bất động sản chung trong thời kỳ hôn nhân theo thỏa thuận hoặc theo phán quyết của Tòa án cũng được miễn thuế TNCN.
Ví dụ thực tế: Vợ chồng A và B có căn nhà chung. Khi ly hôn, tòa án phân chia tài sản cho mỗi người, cả A và B đều không phải nộp thuế TNCN cho phần giá trị nhận được.
Xem thêm: Thuế TNCN
Thu nhập từ chuyển nhượng duy nhất một nhà ở hoặc đất ở
Đây là quy định nhân văn, nhằm đảm bảo cá nhân chỉ có một chỗ ở duy nhất sẽ không bị đánh thuế khi bán đi.
Điều kiện cụ thể:
- Tại thời điểm chuyển nhượng, cá nhân chỉ sở hữu duy nhất một căn nhà hoặc một thửa đất ở.
- Có thời gian sở hữu tối thiểu 183 ngày kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà.
- Phải chuyển nhượng toàn bộ nhà hoặc đất đó, nếu chỉ chuyển nhượng một phần thì không được miễn.
Ví dụ: Anh C chỉ có một căn hộ chung cư đứng tên, khi bán đi anh sẽ được miễn thuế TNCN. Nhưng nếu anh đồng sở hữu 2 căn hộ thì khi bán 1 căn, sẽ không thuộc diện miễn thuế.
Thu nhập từ quyền sử dụng đất được giao không thu tiền
Nếu cá nhân được Nhà nước giao đất mà không phải trả tiền hoặc được giảm tiền sử dụng đất, thì thu nhập từ quyền sử dụng đất đó sẽ không bị đánh thuế.
Tuy nhiên, nếu sau này cá nhân chuyển nhượng diện tích đất đã được miễn, giảm, thì khoản thu nhập từ việc chuyển nhượng vẫn phải chịu thuế TNCN.
Thu nhập từ thừa kế, quà tặng bất động sản giữa người thân
Tương tự khoản 1, thu nhập từ việc nhận thừa kế hoặc quà tặng là bất động sản giữa những người thân ruột thịt (vợ chồng, cha mẹ, con cái, ông bà, cháu, anh chị em ruột) được miễn thuế.
Ví dụ: Con trai nhận thừa kế nhà từ cha mẹ ruột sẽ không phải nộp thuế TNCN.
Xem thêm: Cách tính thuế TNCN từ tiền lương, tiền công
Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp
Trường hợp cá nhân hoặc hộ gia đình chuyển đổi đất nông nghiệp để hợp lý hóa sản xuất nông nghiệp, miễn là không làm thay đổi mục đích sử dụng đất, thì thu nhập này sẽ được miễn thuế.
Điều này khuyến khích người nông dân hợp tác, tối ưu hóa đất canh tác để đạt hiệu quả cao hơn.
Thu nhập từ sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp và làm muối
Đây là nhóm miễn thuế mang tính đặc thù, áp dụng cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp tham gia lao động sản xuất trong các lĩnh vực:
- Trồng trọt, chăn nuôi, làm muối.
- Nuôi trồng, đánh bắt thủy sản.
- Lâm nghiệp (trồng rừng, khai thác rừng hợp pháp).
Điều kiện:
- Có giấy tờ hợp pháp về đất đai, mặt nước, hoặc quyền sở hữu/thuê tàu thuyền đánh bắt.
- Trực tiếp tham gia sản xuất, không phải chỉ đứng tên.
- Sản phẩm chưa qua chế biến hoặc chỉ sơ chế thông thường (làm sạch, phơi, sấy, bóc vỏ, ướp muối…).
Ví dụ: Một hộ gia đình trực tiếp nuôi tôm và bán tôm nguyên liệu ra thị trường thì được miễn thuế TNCN. Nhưng nếu hộ này chế biến thành tôm đông lạnh đóng gói để bán thì phần giá trị gia tăng sau chế biến có thể phải nộp thuế.
Lãi tiền gửi ngân hàng, bảo hiểm nhân thọ, trái phiếu Chính phủ
Để khuyến khích tiết kiệm và đầu tư an toàn, pháp luật quy định miễn thuế cho:
- Lãi từ tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng, tổ chức tín dụng.
- Lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
- Lãi từ trái phiếu Chính phủ.
Ví dụ: Ông D gửi tiết kiệm ngân hàng 500 triệu, nhận lãi hàng tháng 4 triệu đồng – khoản này hoàn toàn được miễn thuế.
Thu nhập từ kiều hối
Kiều hối là một trong những nguồn thu quan trọng cho nhiều gia đình tại Việt Nam. Pháp luật miễn thuế cho toàn bộ khoản tiền cá nhân nhận từ nước ngoài gửi về, bao gồm:
- Người Việt định cư ở nước ngoài gửi về cho thân nhân.
- Người Việt đi học tập, lao động, công tác ở nước ngoài gửi tiền về.
- Người nước ngoài gửi tiền cho thân nhân ở Việt Nam.
Thu nhập tăng thêm do làm thêm giờ, làm ban đêm
Theo Bộ luật Lao động, khi làm thêm giờ hoặc làm ban đêm, người lao động sẽ được trả lương cao hơn mức bình thường. Phần chênh lệch tăng thêm so với lương ngày thường sẽ được miễn thuế.
Ví dụ:
- Lương ngày thường: 40.000đ/giờ.
- Làm thêm giờ: 60.000đ/giờ.
Thì, 20.000đ/giờ chênh lệch được miễn thuế.
Tiền lương hưu
Toàn bộ tiền lương hưu trả hàng tháng đều thuộc diện miễn thuế, bao gồm:
- Lương hưu từ Quỹ BHXH.
- Lương hưu từ quỹ hưu trí tự nguyện.
- Lương hưu trả từ nước ngoài cho cá nhân đang cư trú tại Việt Nam.
Học bổng
Tất cả các khoản học bổng đều miễn thuế, bao gồm:
- Học bổng từ ngân sách Nhà nước.
- Học bổng từ các tổ chức trong và ngoài nước, kể cả hỗ trợ sinh hoạt phí theo chương trình khuyến học.
Các khoản bồi thường theo pháp luật
Các khoản bồi thường không thuộc diện chịu thuế TNCN gồm:
- Bồi thường từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe.
- Bồi thường tai nạn lao động.
- Bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
- Bồi thường Nhà nước, bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.
Thu nhập từ quỹ từ thiện hợp pháp
Nếu cá nhân nhận tiền, hiện vật từ các quỹ từ thiện được cơ quan Nhà nước cho phép thành lập hoặc công nhận (quỹ khuyến học, quỹ nhân đạo, quỹ vì người nghèo…), khoản này sẽ được miễn thuế.
Thu nhập từ viện trợ nhân đạo của nước ngoài
Các khoản tiền, hiện vật viện trợ từ chính phủ hoặc tổ chức phi chính phủ nước ngoài, nếu đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, sẽ không phải đóng thuế TNCN.
Thu nhập của thuyền viên làm việc cho hãng tàu quốc tế
Thuyền viên là người Việt Nam làm việc cho:
- Hãng tàu nước ngoài.
- Hãng tàu Việt Nam khai thác vận tải quốc tế.
Khoản tiền lương, công mà họ nhận được sẽ không phải nộp thuế TNCN.
Thu nhập từ hoạt động khai thác thủy sản xa bờ
Cá nhân là chủ tàu, người có quyền sử dụng tàu, hoặc lao động trên tàu phục vụ hoạt động khai thác thủy sản xa bờ cũng được miễn thuế TNCN.
Điều này nhằm khuyến khích ngư dân bám biển, góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Xem thêm: Hướng dẫn quyết toán thuế TNCN online
Như vậy, Luật An Khang đã cung cấp cho Quý khách cái nhìn toàn diện về những khoản thu nhập được miễn thuế TNCN. Nếu Quý khách còn vướng mắc hoặc cần hỗ trợ chi tiết trong việc kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân, soạn hồ sơ chứng minh miễn thuế, hãy liên hệ ngay với đội ngũ luật sư và chuyên viên tư vấn thuế của chúng tôi để được giải đáp nhanh chóng và chính xác nhất.
