Pháp Luật Kế Toán

Hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào thì có xuất hóa đơn khi bán ra không? Quy định pháp lý mới nhất

Trong hoạt động kinh doanh, đặc biệt là với hộ kinh doanh, việc lập, quản lý và lưu trữ hóa đơn là vấn đề không thể bỏ qua. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh thắc mắc: hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào thì có xuất hóa đơn khi bán ra không? Có bắt buộc lưu trữ hóa đơn đầu vào hay không? Và nội dung hóa đơn điện tử phải đảm bảo những yêu cầu gì theo quy định pháp luật?
Bài viết dưới đây của Luật An Khang sẽ phân tích chi tiết, trích dẫn căn cứ pháp lý rõ ràng, giúp bạn hiểu đúng và áp dụng đúng quy định.

Hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào thì có xuất hóa đơn khi bán ra không?

hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào

Căn cứ pháp lý về nguyên tắc lập hóa đơn

Theo khoản 1 Điều 90 Luật Quản lý thuế 2019:

“Khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn điện tử để giao cho người mua theo định dạng chuẩn dữ liệu và phải ghi đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật về thuế, pháp luật về kế toán, không phân biệt giá trị từng lần bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.”

Tương tự, khoản 1 Điều 4 Nghị định 123/2020/NĐ-CP (được sửa đổi bởi điểm a khoản 3 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP) cũng quy định:

“Khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn để giao cho người mua… Hóa đơn phải ghi đầy đủ nội dung theo Điều 10 Nghị định này. Trường hợp sử dụng hóa đơn điện tử phải theo định dạng chuẩn dữ liệu của cơ quan thuế…”

Như vậy: pháp luật không đặt điều kiện “phải có hóa đơn đầu vào” mới được xuất hóa đơn đầu ra.
Bất kể có hay không hóa đơn đầu vào, hộ kinh doanh vẫn phải lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định.

Ý nghĩa thực tiễn

  • Giúp giao dịch minh bạch, rõ ràng.
  • Là căn cứ xác định doanh thu, nghĩa vụ thuế.
  • Bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng (có chứng từ mua hàng hợp pháp).

Hộ kinh doanh có bắt buộc lưu trữ hóa đơn đầu vào không?

hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào

Quy định với hộ kinh doanh kê khai thuế

Theo khoản 4 Điều 5 Thông tư 40/2021/TT-BTC:

“Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ…”

Điều này đồng nghĩa:

Quy định với hộ kinh doanh nộp thuế khoán

Theo khoản 2 Điều 7 Thông tư 40/2021/TT-BTC:

“Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán (hộ khoán) không phải thực hiện chế độ kế toán. Tuy nhiên, hộ khoán sử dụng hóa đơn lẻ phải lưu trữ và xuất trình… khi đề nghị cấp, bán lẻ hóa đơn…”

Tức là:

  • Hộ khoán: Không bắt buộc lưu trữ toàn bộ hóa đơn đầu vào.
  • Nhưng nếu có hóa đơn lẻ phục vụ việc xuất bán thì vẫn phải lưu trữ và xuất trình khi cơ quan thuế yêu cầu.

Quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Theo khoản 2 Điều 4 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023:

“Người tiêu dùng có quyền được cung cấp hóa đơn, chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch… thông tin về nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm…”

Điều này cho thấy:

  • Dù không bắt buộc về kế toán, việc lưu trữ hóa đơn đầu vào vẫn là cần thiết để:
    • Chứng minh nguồn gốc hàng hóa.
    • Bảo vệ uy tín hộ kinh doanh.
    • Tránh tranh chấp pháp lý.

Lưu ý quan trọng từ năm 2026

Theo Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15:

  • Từ 01/01/2026, bỏ phương pháp thuế khoán với hộ kinh doanh.
  • Khi đó, tất cả hộ kinh doanh sẽ phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định về quản lý thuế.

Các phương pháp nộp thuế hiện hành của hộ kinh doanh

hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào

Theo Thông tư 40/2021/TT-BTC, hiện có 3 phương pháp nộp thuế:

  1. Phương pháp kê khai (khoản 3 Điều 3):
    • Khai thuế theo tháng hoặc quý, dựa trên doanh thu thực tế.
  2. Phương pháp khoán (khoản 4 Điều 3):
    • Nộp theo mức khoán do cơ quan thuế ấn định.
  3. Phương pháp khai thuế theo từng lần phát sinh (khoản 5 Điều 3):
    • Khai thuế mỗi khi phát sinh doanh thu.

Từ 2026: Chỉ còn kê khaitheo từng lần phát sinh.

Các nội dung trên hóa đơn điện tử phải đảm bảo điều gì?

Quy định pháp luật

Theo khoản 5 Điều 12 Nghị định 123/2020/NĐ-CP:

Hóa đơn điện tử phải được hiển thị đầy đủ, chính xác các nội dung… đảm bảo không dẫn tới cách hiểu sai lệch để người mua có thể đọc được bằng phương tiện điện tử.”

Ngoài ra, Điều 10 Nghị định 123/2020/NĐ-CP liệt kê các nội dung bắt buộc trên hóa đơn điện tử, gồm:

  • Tên, địa chỉ, mã số thuế của người bán và người mua.
  • Tên hàng hóa, dịch vụ; đơn vị tính; số lượng; đơn giá; thành tiền.
  • Thuế suất, tiền thuế, tổng giá thanh toán.
  • Chữ ký số của người bán (và của người mua nếu có).
  • Mã của cơ quan thuế (đối với hóa đơn có mã).

Yêu cầu định dạng và truyền dữ liệu

Nếu kết nối trực tiếp với Tổng cục Thuế:

  • Kênh truyền chính và dự phòng tối thiểu 5 Mbps.
  • Sử dụng Web Service hoặc Message Queue có mã hóa.
  • Giao thức SOAP để đóng gói, truyền nhận dữ liệu.

Khuyến nghị cho hộ kinh doanh

Từ các phân tích trên, có thể rút ra:

  • Hộ kinh doanh không có hóa đơn đầu vào vẫn phải xuất hóa đơn khi bán ra theo quy định của Luật Quản lý thuế và Nghị định 123/2020/NĐ-CP.
  • Nghĩa vụ lưu trữ hóa đơn đầu vào phụ thuộc phương pháp nộp thuế:
    • Kê khai: Bắt buộc.
    • Khoán: Không bắt buộc, nhưng nên lưu để bảo vệ quyền lợi và chứng minh nguồn gốc hàng hóa.
  • Nội dung hóa đơn điện tử phải đầy đủ, chính xác, đúng định dạng để tránh rủi ro pháp lý.
  • Từ 01/01/2026, tất cả hộ kinh doanh đều phải áp dụng chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ.

Xem thêm: Trường hợp doanh nghiệp vẫn xuất hóa đơn điện tử theo địa chỉ cũ trước sáp nhập

 

5/5 - (100 votes)

Lê Khắc Dũng

Thạc sĩ Luật Lê Khắc Dũng, chuyên gia pháp lý doanh nghiệp giàu kinh nghiệm, sở hữu kiến thức chuyên sâu về thành lập doanh nghiệp, bảo hộ nhãn hiệu và thuế. Cùng Luật An Khang, chúng tôi cung cấp dịch vụ pháp lý doanh nghiệp toàn diện, giúp Doanh nghiệp Việt vượt qua mọi thử thách pháp lý về thành lập doanh nghiệp.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *