Anh Minh – cán bộ một xã miền núi tỉnh Tuyên Quang hỏi:
“Chúng tôi đang làm hồ sơ đăng ký chỉ dẫn địa lý cho một sản phẩm nông sản địa phương. Tuy nhiên, khi nộp hồ sơ lên Cục Sở hữu trí tuệ, thì bị trả về với lý do không đáp ứng điều kiện. Xin hỏi Luật An Khang, có những lý do phổ biến nào khiến hồ sơ bị từ chối không ạ?”
Luật và Kế toán An Khang: Chào anh Minh!
Việc nộp hồ sơ đăng ký chỉ dẫn địa lý bị từ chối không phải là hiếm, đặc biệt với sản phẩm địa phương chưa có tiền lệ. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến việc Cục Sở hữu trí tuệ từ chối đơn:
Hồ sơ thiếu tài liệu bắt buộc
Theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ và Thông tư 16/2016/TT-BKHCN, hồ sơ phải bao gồm:
- Tờ khai đăng ký theo mẫu
- Bản mô tả đặc tính sản phẩm
- Bản đồ khu vực địa lý
- Tài liệu chứng minh mối liên hệ giữa chất lượng – điều kiện địa lý
- Chứng từ nộp phí
Lỗi thường gặp là:
- Không có bản đồ chuẩn kỹ thuật
- Mô tả sản phẩm sơ sài, không có thông số kỹ thuật rõ
- Thiếu tài liệu khoa học hoặc kết quả kiểm nghiệm
Xem thêm: Thủ Tục Đăng Ký Chỉ Dẫn Địa Lý Mới Nhất 2025: Hồ Sơ, Quy Trình, Thời Gian Và Lưu Ý Pháp Lý
Tên chỉ dẫn gây nhầm lẫn hoặc đồng âm với nhãn hiệu khác
Nếu tên vùng địa lý:
- Trùng hoặc tương tự với nhãn hiệu đã được bảo hộ
- Gây hiểu nhầm về nguồn gốc sản phẩm
- Hoặc đã trở thành tên gọi phổ thông trên thị trường
➡️ Đơn sẽ bị từ chối.
Ví dụ cụ thể:
Tên chỉ dẫn “Thạch Hãn” (dùng cho gạo) bị trùng với nhãn hiệu “Gạo Thạch Hãn” đã đăng ký từ 2019 – hồ sơ bị từ chối vì không chứng minh được sự khác biệt rõ ràng.
Không chứng minh được mối liên hệ giữa sản phẩm và địa lý
Một chỉ dẫn địa lý muốn được bảo hộ bắt buộc phải chứng minh rằng:
“Chất lượng, uy tín hoặc đặc tính của sản phẩm chủ yếu do điều kiện địa lý tạo nên.”
Lỗi phổ biến:
- Chỉ mô tả quy trình sản xuất, không liên hệ đến yếu tố thổ nhưỡng, khí hậu, tập quán địa phương
- Không có nghiên cứu khoa học, phân tích địa chất hoặc điều kiện tự nhiên vùng sản xuất
Chỉ dẫn đã bị hủy hoặc không còn hiệu lực tại quốc tế
Với hồ sơ chỉ dẫn địa lý nước ngoài, Cục SHTT sẽ từ chối nếu:
- CDĐL đã bị hủy ở quốc gia gốc
- Không có giấy ủy quyền hợp lệ
- Không có bản dịch hợp pháp từ quốc gia cấp ban đầu
Xem thêm: Thời Hạn Bảo Hộ Chỉ Dẫn Địa Lý: Hiệu Lực, Điều Kiện Duy Trì Và Những Lưu Ý Quan Trọng
Tên gọi đã trở thành tên thông dụng
Một lỗi khá đặc biệt nhưng dễ gặp là:
- Tên sản phẩm đã trở thành tên chung (ví dụ “mắm cá”, “nếp nương”…)
Theo Luật SHTT, chỉ dẫn địa lý phải có khả năng phân biệt nguồn gốc – nếu không phân biệt được với sản phẩm phổ thông thì sẽ bị từ chối bảo hộ.
Ví dụ thực tế:
Bà Lan – chủ cơ sở chè tại Thái Nguyên từng bị từ chối hồ sơ “Chè Tân Cương xanh” vì:
- Không chứng minh được điểm khác biệt với các loại chè khác
- Tên “Tân Cương xanh” được nhiều cơ sở dùng tự do, không kiểm soát được
Để được cấp Giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý, cần đặc biệt lưu ý:
- Tên gọi phải mang tính phân biệt, không gây nhầm lẫn
- Hồ sơ cần đủ, đúng – đặc biệt là mô tả kỹ thuật và chứng minh khoa học
- Nên rà soát khả năng trùng tên và phạm vi quyền bảo hộ trước khi nộp
Nếu cần hỗ trợ chuẩn hóa hồ sơ hoặc rà soát khả năng được cấp CDĐL, Luật An Khang sẵn sàng đồng hành cùng quý đơn vị trong mọi khâu.
